Беткей сулардың ластанудан қорғау жәрмеңкесі

Ең маңызды және ең қиын болып, беткей суларды ластанудан қорғау болып табылады.

Экоқорғау жәрмеңкелелрі келесі түрде өтеді:

- қоқыссыз және сусыз технологиялардың дамуы және қайтымды суқоймалардың системалары

- іркінді суларды тазалау

- терең сулы горизонттарға іркінді суларды жинау

- беткей суларды тазалау және залалсыздандыру, сужиналуға қолданылатын

Беткей сулардың ең басты ластанушысы болып іркінді су болып табылады, сондықтанда іркінді суларды эффективті тазалау және құрылуы маңызды болып табылады.

Іркінді суларды көптеп жиналуынан тазалаудың бірнеше түрлері бар: механикалық, физико химиялық, химиялық, биологиялық және т.б. Тазалау осы тәсілдердің бірімен не біріккен түрімен өтуі мүмкін, ал залалсыздану түнбаның жиналуымен жүреді, яғни іркінді суды суқоймасына тастамас бұрын.

Негізгі химиялық тәсілі болып, нейтрализдеу және қышқылдандыру болып табылады. Механикалық тәсілі болып, сүзу, фильтрациялау, тұндыру арқылы жүреді.

Физико химиялық тазалау түріне келессілерді жатқызамыз:

- коагуляция коагуляторды енгізу «аммоний тұздарын, темір, және т.б.) коагулянттарды тез кететін мақталарды жою үшін енгізеді

- Сорбцио Лас заттарды кейбір заттардың жұту қабілеті (активті көмір, цемиттер, лайлар және т.б.)

- Реотация ауамен іркінді суларды өткізу. Газды көпіршіктер жоғарыға көтерілгенде беткейі активті заттарды ұстап алады, мұндай май және т.б. сулардың беткейінде тез кететін көпіршік түзгіш қабат түзеді

Биологиялық әдісі іркілген сулардың кейбір органикалық және органикалық емес қосылысының өзінің дамуы үшін жасанды орналастырылған микроорганизмдерді қолдануға негізделген. Тазалауды табиғи әдіспен (фильтрация өрісі т.б.) және жасанды әдіспен жүргізедә (аэротеника, биофильтрлер, циркуляциялаушы қышқылдық каналдар).

Беткей сулардың басқаша технологиялық тазалаулары

Беткей сулардың ластанудан қорғау үшін мынандай әрекеттер қолданылады: іркінді суларды терең суқоймаларына жинау. Бұнымен оның қымбатты тазалауларына және де залалсыздандыру іркінді суларды қажет етпейді.

Сонда да бұл берілген тәсіл жоғары дәрежелі іркінді сулардың тазаланудың изоляциясын ғана қажет етеді, бұлар арнайы технологияларды қажет етпейді.

Ішуге арналған сулардың мәселелерінің бірі болып, беткей суларды залалсыздандыру және оларды тазалау болып табылады.

Іркінді суларды және беткей сулардың тазалығын қорғау үшін агролесомелиоризация және гидротехникалық әдістер қолданылады.

Беткей суларды тазалау үшін және әртүрлі зиянды заттардан қорғау үшін мына жағдайлар қолданылады: ластаушы заттардың жабылуы немесе қайта профильденуі керек, жабық циклді суқоймаларының толық ауысуы және т.б.

Жер асты суларын ластанудан және жойылуын қорғау

Жер асты суларының ең маңызды қорғауы болып, олардың запасты жерасты сулардың жойылуын алдын алу және олардың ластанудан қорғау. Бұл беткей сулары сияқтыда үлкен маңызды мәселе болып табылады. Бұны тек қоршаған табиғи орталардың барлығын қорғау арқылы байланыс іздеуге болады және бұл байланыс сәтті болу мүмкін.

Жерасты сулардың жойылуында келесі әдістер қолданылады, яғни жойылудың алдын алу үшін жер асты сулардың жиналуындағы режимдіқадағалау, алаң бойынша суларды жаю, күнделікті қолданудағы эксплуатационды запасты суларды анықтау, кронды режимдегі эксплуатационды және т.б.

Жер асты сулардың ластанудан қорғау үшін яғни онымен күресуі

1. профилактикалық 2. арнайы болып бөлінеді. Соңғысының тапсырмасы болып тоқтату немесе жою ластанған ошақтары болып табылады.

Санитарлы қорғау зонасы (СҚЗ) бұл жерасты сулардың ластанудан алдын алуға жол бермейтін, орталық ішуге арналған суқоймалардың территориясы болып табылады. Бұл үш поястан құралған. Бірінші пояс 30-50м шақырымды құрайды. Мұнда бөтен адамдарға кіруге рұқсат жоқ, мұнда жұмыс істеуге болмайды, егер олар суқоймаларымен байланысы болмаса.

Екінші пояс бактериялардан суларды қорғау горизонты болып табылады. Ал үшінші пояс ол химиялық ластану болып табылады.

Поястардың шектері арнайы есеппен өлшенеді. Олардың территориясында объектілердің қойылуына тыйым салынады. Себебі, олар келесі ластануларды шақыруы мүмкін (животноводческие комплексы және т.б.) жәнеде минералды тыңайтқыштарды қолдануға пестицидтерді, арнайы ормандарды табуға тыйым салынады.

Жер асты сулардың арнайы қорғау жәрмеңкелері болып, басқа бөлікті сулы горизонттардың ластану көзін жою немесе алып тастау болып табылады.