З усіх месц Беларусі селькоры паведамлялі аб поспехаха калектывізацыі

Ліпеня 1929 г. гзета абвясціла аб Усебеларускім сацыялістычным спаборніцтве раенаў. Вялікае месца ў гэты час на старонках газеты адводзілася прапаганўдзе культурнага жыцця ў весках. З № 93 газета ўвяла пастаянную рубрыку “Сацыялістычнае спаборніцтва”.

У 1929г. “Беларус.веска” актыўна правяла падрыхтоўку да дня калектвізацыі ў Беларусі. “Правядзенне дня калектывізаці , - пісала газета – не есць выпадковая “кампанія”, а есць пачатак паглыблення сістэматычнай працы па калектвізацыі і вытворчым каапераванні працоўнага сялянства”. “Магутны ўздым мас” – вось як характарызвала “Бел.веска” рух сялянскіх гаспадарак да калектыўнага жыцця. Актыўней умешваліся ў жыцце селькоры. Больш змястоўнымі сталі іх матэрыялы. Газета выкарыстоўвала ўсе жанры публіцыстыкі для палітычнага абуджэння і выхавання сялян як актыўнай свядомай грамадскай сілы.

Беларускі друк і фарміраванне адміністрацыйна-каманднай сістэмы.

Пытанні беларусізацыі ў перыядычным друку 30-х гг.

Формы масавай работы рэдакцый у гады першых пяцігодак.

Працоўныя Савецкай краіны паспяхова выканалі першы і другі пяцігадовыя планы развіцця народнай гаспадаркі. 1938-1941 гг. Былі адзначаны новым умацаваннем становішча СССР на міжнароднай арэне.

Савецкаая Беларусь за гады трэцяй пяцігодкі па пану павінна была павялічыць агульны валвавы аб’ем праымсловай прадукцыі ў 1,5 раза, капіталаўкладанні павінны былі скласці 1 млрд.руб. (у другой пяцігодцы – 600млн.).

У гады трэцяй пяці-кі ўмацаваўся партыйна-савецкі друк, узмацнялася яго роля ў выканнаі планаў. ЦК ВКП (б) прыняў рад пастаноў, накіраваных на пашырэнне партыйных аддзелаў у газетах, паляпшэне работы ўласных карэспандэнтаў, павышэнне ролі раенных газет: “Аб асвятленні ў газетах пытанняў партыйнага жыцця” (1938 15сакавіка), “Аб рабоце ўласных карэспандэтаў яраслаўскай абласной газеты “Северный рабочій” (1938 2 чэрвеня), і інш.

ЦК ВКП (б) адзначыў бессістэмнае і павярхо9ўнае асвятленне пытанняў партыйнага жыцця ў беларскіх рэспубліканскіх газетах “Звязда” і “Советская Белору.” і патрабаваў увесці ва ўсіх рэспбліканскіх, краявых, абласных газетах пастаянны аддзел “Партыйнае жыцце”.

Такім чынам пад гэтай рубрыкай у газетах змяшчаліся матэрыялы аб рабоце партыйных арганізацый, іх кіруюча ролі ў гаспадарчым і культурным будаўніцтве, палітычным выхавані працоўных.

У 1938г. “Звязда” і “Советская Белору.” і інш. Рэспбліканскія газеты надрукваалі раздзелы “Краткого курса історіі ВКП (б)”.

ЦК ВКП (б) партрабаваў каб аддзел прапаганды і агітацыі аб’яднаў найбольш кваліфікаваных прапагандыстаў, лектараў дакладчыкаў, кансультатнтаў для супрацоўніцтва ў друку, а рэдакцыі цэнтральных, рэспубліканскіх, краявых і абласных партыйных і касмамольскіхгазет сістэматычна змяшчалі на сваіх старонках артыкулы па тэарэтычных пытаннях марксізма-ленінізма, лекцыі для прапагандыстаў, адказы на пытанні чытачоў.

Ужо ў пачатку трэцяй пяцігодкі ў рэспубліцы пачаўся шырокі рух за дэртміновае выкананне заданняў. “Совет. Белор.” І іншыя газеты пастаянна вялі рубрыку “Спаборніцтва імя трэцяй пяцігодкі”.

1 лютага 1939 г. Рэспубліканскія газеты апублікавалі тэзічы даклада XVIII з’ездзе ВКП (б) “Трэці пяцігадовы план развіцця народнай гаспадаркі” (1938-1942), а таксама перадрукавалі перадавы артыкул “Правды” “Трэцяя пяцігодка”.

Газеты асвяшчалі розныя формы прамысловасці. Асвятляліся таксама пытанні развіцця сельскай гаспадаркі (“Парады калгаснікам”, “На калгасны шлях”, “Пашырыць рады стаханаўцаў на ўборцы”, і інш.).

Друк вызваленых абласцей Заходняй Беларусі (1939 – 1941 гг.).

Шматгадовая барацьба за сацыяльнае і нацыянальнае вызваленне Зах.Бел. пераможна закончылася ў верасні 1939 г., калі руку брацкай дапамогі свім заходнебеларускім братам працягнулі працоўныя СССР. Да 25 верасня часцямі Чырвонай Арміі былі паўнасцю вызвалены землі Заход.Бел.

Народны паэт Я.Коалс у адкрытым лісце “Братам Зах.Бел.” пісаў: “Ці маглі мы спакойна стаяць у баку і глядзеціь на вашы мучэнні...”.

Упершыню працоўныя ЗБ маглі свабодна трымаць у руках “Правду”, “Известия”, “Звязду”.

Газеты рэспублікі з радасцю пісалі аб вызваленчым паходзе Чырвонай Арміі, аб тым, як яе сустракае народ.

Верасня ў Гродна пачала выходзіць “Свабодная Беларусь”. На працягу верасня –кастрычніка выйшлі газеты “Рабочы”, “Полесская правда”, “Красное знамя”. З’явіліся перыядычныя выданні ў Лідзе, Навагрудку, Стоўбцах, Лунінцы і інш.гарадах. Газеты друкавалі пастановы мясцовых органаў улады, расказвалі аб жыцці працоўных усей Савецкай краіны, станваіліся праваднікамі ідэй партыі, барцьбітамі за перамогу сацыялізма, за новае шчаслівае жыцце працоўных былой Зах.Бел. у брацкай сям’і народаў Савецкай краіны.

Указам Прэзідума Вярхоўнага Савета БССР ад 15 студзеня 1940 г. н тэрыторыі былой ЗБ былі створаны вобласці. Друк адыграў значную ролю ў выбарах у Народны сход ЗБ, Вярхоўны Савет СССР і БССР (1940, сакавік) і мясцовыя Саветы (1940, снежань). “Чырваная звязда” змясціла 26 перадавых артыкалў, прысвечаных выбарам, выдавалі лістоўкі з біяграфаіямі кандыдатаў у дэпутаты,расказвала аб іх на сваіх старонках. 20 кастрычкніка валожынская раенная “Іскра” выступіла з перадавым артыкулам “Шырэй размах выбарчай кампаніі” аб падрыхтоўцы да выбараў у мясцовыя Саветы.

Сенжня 1940., напярэданні выбараў у мясцовыя Саветы дэпутатаў працоўных, “Чырвоная змена” змясціла старонку “Фабрыка “Ардаль”. Фабрыка была вядома сваімі рэвалюцыінымі традыцыямі. Зразумела, што многія раенныя і абласныя газеты карысталічся прыемам параўнання (што было і што естць). Матэрыялы друкавалія ў падборах заметак, на разваротоах, на мэтавых палосах. “Вольная праца” 16 лютага 1940г. Змясціла старонку “Нашы дасягненні за чатыры за паловай месяцы ў лічбах”. 17 лістапада 1940 г. “Чырваная звязда” выйшла з раваротам “За 14 месяцаў Савецкай улады”. “Чырвоная звязда” пісала пра поспехі першых калгасаў. Шмат увагі удзялялася жыццю і барацьбе працоўных у Польшчы. Журналіст Г. Баяраў настаронках “Звязды” выступіў з артыкулам “Голад і вайна –праграмма германскага фашызму”, “Каланіяльныя патрабанні фашысцкай Германіі”, “Антыфашысцкі рух у Германіі”. 21 чэрвеня 1941 г. Суботнія газеты былі апошнімі сведкамі мірнага часу. “Віцебскі рабочы” змясціў перадавы артыкул “Эканамічная адукацыя кадраў”.