Сілекей безінің ісіктәрізді аурулары

Хейлит- еріннің қабынуы. Көбінесе астынғы ерін қабынады. Хейлит кейде дербес дамып, енді бірде онымен қоса тіл мен ауыз қуысының шырышты қабықшасы да қабынады.Ағымына қарай,ол жедел, созылмалы және созылмалы қайталамалы хейлитке жіктеледі. Оның мынадай клиника-морфологиялық нысандары бар: эксфолияциялы, гландулалы, контактілік, метеорологиялық, актиниттік және Манганотти хейлиті.

Эксфолияциялы хейллит қызыл ерінді ғана қамтып, эпителий сыдырылады. Єдетте, созылмалы ағымды. Жедел экссудатты үдеріс қосарланса, еріннің тамырларын қан кернеп, тіні су сіңіп ісініп, үсті қабыршықтанады. Гландулалы хейлит гетеротопиялы кіші бездерге немесе тума қалың ерінге инфекция әсер еткенде дамиды. Контактілі (аллергиялық) хейлит түрлі заттар аллерген ретінде тікелей қызыл ерінге әсер еткенде өрістейді. Ол - сезімталдық артуының жедел нысанына негізделген иммундық қабыну («Иммунпатологиялық үдерістерді» қара). Метеорологиялық және актиниттік хейлит - суықтың, жоғары ылғалдылықтың, желдің немесе УК сәуленің әсерінен туындайтын қабыну үдерісі. Манганотти хейлитінің ерекше көңіл қоярлықтай мәні бар. Ол көбіне жасы 50-ден асқан ер адамдарда дамып, астынғы ерінді зақымдайды. Ерін тым қызарып, оның орта тұсында эрозиялар мен қанды қабыршық пайда болады. Сол себепті, Манганотти хейлитін абразиялы хейлит деп те атайды. Ол - ракалдылық үдеріс.

Стоматит- ауыз қуысының шырышты қабықшасының қабынуы; жиі байқалады. Ұрттың, ауыз түбінің, таңдайдың қатты және жұмсақ бөлімдерінің шырышты қабықшасы дербес те, қызылиекпен, тілмен, кейде ерінмен бірге де зақымдалады.

Стоматит дербес ауру ретінде де, басқа аурулардың бейнесі немесе салдары ретінде де дамиды. Дербес ауру ретінде ол бірнеше клиника-морфологиялық нысанѓа жіктеледі.

Себебіне сүйене отырып, стоматитті мына топтарға жіктеуге болады:

1. Жараќаттыќ (механикалық; химиялық, оның ішінде дәрі-дәрмектік; сәулелік, т.б.);

2. Инфекция (вирустық; бактериялық; оның ішінде туберкулездік, сифилистік, микоздық, т.б.) ;

3. Аллергиялық;

4. Экзогендік (кәсіптік) улардың әсерінен дамитын стоматит;

5. Єр түрлі соматикалық аурулардан және зат алмасу үдерісімен байланысты аурулардан (эндокриндік, асқорыту және жүрек-тамыр жүйелерінің аурулары, ревматизмдік аурулар, гипо- және гипервитаминоздар, т.б.) дамитын стоматит;

6. Дерматоздық стоматиттер (күлдіреуік, Дюрингтің герпес тәрізді дерматиті, қызыл түсті жайпақ теміретке, т.б.).

Қабыну ‰дерісініњ сипатынақарай, стоматит: катарлы, катарлы-десквамациялы, катарлы-ойық жаралы, гангреналы, везикулалы, күлдіреуікті, афталы, паракератозды және гиперкератозды болады.

Ісікалдылықүдерістер