Еңбек және еңбек ақыны жоспарлау

Еңбекті жоспарлауда жұмысшылар саны, жұмыскердің айлық орта жалақысы, еңбек ақының және өндірістік еңбектің қоры анықталады.

Кәсіпорынның жұмысшыларының саны және еңбек ақысының қоры еңбек туралы жоспарда лауазымы мен мамандығына, сонымен қатар бөлімдері (қызметі) және жұмыс түрлерінен көрсетіледі.

Қажетті әйгіленбейтін кәсіпорын жұмыскерлерін жұмыс істейтін объектілері санына жұмыс көлеміне, өндірістік бағдарламаның жиынтық еңбек сиымдылығы және өндірісті тиімді ұйымдастырудың жағдайына байланысты анықтайды. Жұмысшылардың жұмыс атқаратын объектісі (жұмыс орнын) және жұмысшылардың бір объекті жұмысшыларының нормативтерімен жоспарланады:

Ч_об=N_об*Ч_н^/*R*К_з

Мұнда N_об-қызмет ету объектілерінің саны;

Ч_н^/- бір объект санын сетка ішіндегі ауысымымен алынған жұмысшылар саны нормативті, адам/об;

К_з-жұмысшыларда демалысқа , уақытша еңбекке жарамсыздығы, мемлекеттік міндеттерді т.б. орындауларына байланысты коэффициент (К_з=1.07-1.10) (К_зформула коэффициентін қоспағанда, жұмысшылардың жасырын құрамын береді).

Жұмысшылардың жұмыс көлеміне және өніміне байланысты жоспарлы тізімді саны:

Мұнда А_см-жұмыстың түрінің ортатәуліктік көлемі, ед/с.

Н_выр-бір жұмыскердің ауысымдық нормасы, ед/адам.см;

-ауысым саны;

К_выр-өнімді орындау нормасының жоспарлау коэффициенті ( К_выр 1-өзбетімен алынған).

Өндірістік бағдарламаның жиынтық еңбек сиымдылығы және жұмыс уақытының тиімді қоры бойынша саны мына формуламен белгіленеді:

Мұнда өндірістік бағдарламаның жиынтық жоспарлық еңбексиымдылығы 1 жылға , адам-с, норма-с,

Т_эф-бір жұмысшының жылдық тиімді қорының уақыты (демалыс және мереке күндерін , отпуск т.б. шығарып тастағанда ) , с. Жол шаруашылығының басқарушы , инженер-техникалық жұмысшылар мен қызметкерлерінің санын 7,8 таблица анықтайды, ал өндірісті төмен мөлшердегі әкімшілік – басқарушылық штаты бойынша ұйымдастырудың тиімділігін ескере отырып, шаруашылықтың жаңа жағдайында өзгеріс негізеді.Еңбек бойынша төлеу тобы осы кәсіпорын мен цехқа байланысты белгіленген көрсеткіштер мен баллдар арқылы белгіленеді. Кәсіпорынның құрылымдық бөлімшелерінің ( депо, учаскелер, станциялар т.б. ) көрсеткіштері мен балдары саналмайды. Кәсіпорынның топтарын анықтау және басқарудың құрылымдық сызбасын (схема) сызу.

Кәсіпорынның өндірістік көлік топтарының (кластар) кәсіпорынның жұмысын сипаттайтын жылдық жоспарлық көрсеткіштертер негізінде белгіленеді. Станциялар кластарға вагонайналымының орташатәуліктік мөлшеріне байланысты бөлінеді.(физикалық вагондарда)

1-класс-500-ден жоғары

2-класс-300-500-ден жоғары

3-класс -125-300-ден жоғары

4-класс-125 жоғары

Кәсіпорынның вагонайналымы станцияға келетін және станциядан кететін вагондар жиынымен анықталады.

Жұмысшылардың орташа айлық жолақысына тарифтік ставка және жолақы, кесімді қосымша табыс, премия және қосымша төлем 2.кіреді.

Айлық тарифтік ставканың орташа айлық жұмыс сағат санынан алынады-173,1 сағат. Кесімді қосымша табысты кесімді еңбек төлемінің және өнім нормасының орындалу процентінің тарифтік ставка негізінде анықтайды. Курстық жұмыста кесімді қосымша табысты норманы 5-10% артығымен орындауын жоспарлайды.

Қосымша жолақының жылдық атқарылмаған жұмысқа, бірақ заңбойынша төленетін уақыт кіреді: отпускіні төлеу, мемлекеттік және қоғамдық міндеттерге атқару кіреді.

Ауырған кездегі төлем әлеуметтік қор арқылы төленеді және қосымша жұмыс ақысы енгізілмейді.

Премия мөлшері айлық тарифтік немесе кесімді табыстан орташа процент (пайыз) түрінде белгіленеді.

Қосымша төлемге мереке күндеріндегі, түнгі мезгілдегі , мамандықты қатар қолдану, уақыттан артық істеу үстемелері жатады.

Жыл ішінде мереке күндерінде тәулік бойғы жұмысқа және 8 мерекелік күндердегі жұмысына қосымша айлық тарифтік ставка құрайды:

Түнгі уақыттағы жұмысы үшін қосымша ақы 35% көлемінде сағаттық тарифтік ставканың соңғы 22 ден 6 ға дейінгі жұмыс сағаты яғни 8 сағат үшін тарифтік ставканы К_з=11% көбейтеді .

Жұмысшылардың мамандықтары және топтарын жоспарланған контингент негізінде және олардың әрқайсысының орта тәуліктік жолақысын жолақы төлеу қоры белгілейді және оларды жинақ таблицасына біріктіреді.

Өндіріс станцияларының жұмысшыларының қызмет бойынша қозғалыс саны жолдар, парктер, бағыттаушы (срелочных) посттар, санциялардың техникалық жабдықталуы, подъезді жолдардың пунктерінің ерекшеліктеріне байланысты жоспарланылады. Құрастырушылар бригадасының контингенті жергілікті фактіге байланысты белгіленеді, маневрлік жұмыс көмекшімен немесе көмекшісіз жұмыс істейтін құрастырушымен , сонымен қатар құрастырушы бригадасыз локамативті бригадамен өндіріледі.Курстық жұмыста кәсіпорын үшін құрастырушы бригадалардың жұмыс паркінің бір локамативта бір ауысымда 1,4 адам қабылдана алады. Стрелочниктер ( теміржол. Айырып қосушы) санын қозғалыстың аса көп емес мөлшерінде стрелочниктер постысының санымен есептейді. Екі стрелочниктер постыларын бір стрелочник атқаруына болады.

Кәсіпорын станциясының жұмысшыларының еңбек ақысы сағаттық тариф жүзеге асады.

Маневрлі локоматив бригадасының санын бір локомативке бекітілген маневрлі локоматив пен бригадалар саны арқылы белгілейді. Ірі станцияларда маневрлі локомативтерге қызмет ететін және берілетін – шығарылатын поездардың едәуір көлемді жұмыстарын орындайтын локомативті бригадалар еңбегі кесімді – премиялды жүйемен төленеді. (2)

Салмақ дәрежесі 60% астам аудан күш түсіруші маневрлі жұмысқа, ал басқалары күш түспейтінге жатады.

Маневрлі ауданның салмақ дәрежесі:

Мұнда Т_н-локомативтегі технологиялық үзілістерді есептегенде, маневрлі жұмысты орындаудағы технологиялық уақыттың орташатәуліктік шығыны-мин.

« бір кісідей » ( в одном лицо) маневрлі локомативтерге қызмет көрсетуде машиниске 50% -ға дейінгі мөлшерде машинистің көмекшісінің ( айырбастаушы адамның) тарифтік ставкасынан қосымша жолақы төленеді. Барлық қосымша ақы оның ішінде, түнгі уақыт,мереке күндері және премиялар басқаны айырбастаған қосымша ақыны қоса есептеумен машинистің тарифтік ставкасынан төленеді. Техникалық қызмет көрсетумен шұғылданушы жасырын контингентті жоспарланған бағдарламада және жұмыстың жеке түрлерінің және қызметінің белгіленген еңбек сиымдылығы мен анықталады. Локомативтерді жөндеумен шұғылданатын жұмысшылардың еңбегі кесімді – премиялық жүйемен төленеді. Жұмысшылар үшін орта разряд 4-5 деп алынған. Жұмысшыларға премия бөлу жалақы қорынан жөндеудің жоғары сапасы үшін 15 % мөлшерінде төленеді. Таңба салу (экипировка) сағаттық тарифтік ставкамен 4- разряд ауыр еңбек жағдайындағы жұмысшыларға төленеді. Жоғары сапалы экипировканың (таңба салған) премия мөлшері тариф ставкасының 15%-ға дейінгіні құрайды.Кәсіпорынның деполық жүк вагондарын жөндеумен айналысатын жұмыскерлер санын жоспарлы еңбек сиымдылығымен, сағат- нормасы, жылдық бағдарламаға қажетті деполық жөндеу және бір жұмыскердің уақыт қорымен белгілеуге болады.

Жұмысшылар еңбегі кесімді- премияльды, сағаттық ,тарифтік ставкамен төленеді. Жұмыстың орта разряды-4. Премиясы сапалы жұмыс үшін айлық кесімді жалақының 25% -дейінгісі төленеді.

Вагондардың ағымдағы (бағалық ) жөндеу сондай-ақ оларды тасымалдауға дайындау бойынша жұмысшылар контингентін жұмыс көлемімен жұмысшы күшінің шығын нормасының жұмыс бірлігімен белгіленеді.Бұл жұмысшылардың еңбегң кесімді – премияльді жүйемен төленеді. Вагондардың ағымдағы жөндеуіндегі жұмысшылардың орташа жұмыс разряды -3, вагондарды тасымалдауға даярлауы-2, . Сапалы және мерзімінде орындалған жұмыс үшін 25% -ға дейінгі кесімді айлық жалақысы мөлшерінде премия тағайындалады.

Жұмысшылар контингентінің жұмысшыларды ұстау және СЦБ мен байланыстының (связи) құрлыстарын жөндеу туралы есебі кәсіпорындардың техникалық жабдықталуы және жұмысшылардың нормативті саны негізінде жүргізіледі. Еңбек ақыны төлеу мерзімді-премияльды жүйе бойынша төленеді,сапасына және тапсырманы мерзімінде орындағаны үшін жалақы қорына төленетін премия тарифтік ставканың 20% -на дейінгіні құрайды.

Жолдардың ағымдағы дұрыстығын қамтамассыз ететін монтёрлардың саны белгіленген еңбек шығыны мен жоспарланады, 1км басты және станциялық жолдарды және стрелочныйдың (темір жолды ауыстырушы ) жылына орташа 3,5. Өтпе (переезд) кезекшілері контингенттің күзетілетін өтпелер және бір өтпеге жұмысшы күші нормасы бойынша белгіленеді. Есептеуде орнын айырбастауды ескере отырып, төмендегідей нормативтер алынады: сөткелік күзетке -4,38 адам, екі ауысымда-2,55 адам. Бір ауысымда-1,28 адам, бір объектіге еңбек аккордына ( шарт бойынша) премияльды жүйеде төленеді.

Толығымен еңбек жоспары және жалақы бойынша таблица (сызба) жасау және жалақының жылдық қорын қосымша төлем және премиямен есептеу .