Тақырыптың негізгі сұрақтары

Мақсаты

Осы тақырып бойынша құқық негіздері пәнінің оқыту

әдісімен таныстырып, қоғамдағы құқықтың ерекше

атқаратын рөліне толық сипаттама көрсетіп, студенттерді

құқықтың белгілері мен құрылымын анықтауына,

құқықтық терминдерді нақты қолдануына және құқықтық

мәдениеті мен құқықтық сана сезімдерін ояата отырып

құқықтық тәртіпті қалыптастырып дамыту.

Оқыту мақсаты

-тақырып бойынша презентация дайындау дәне оны қорғау;

- ҚР Конституциясына және оның негізгі бөлімдеріне талдау жасауға дағдылану;

- қолданыстағы заңдылыққа бейімделу;

- студенттердің құқықтық санасын қалыптастыру.

Тақырыптың негізгі сұрақтары

1. Құқық негіздері курсының негізгі мақсаттары.

2. Құқық негіздері оқу курсының түсінігі, пәні және құрылымы.

3. Құқықтық мәдениеттің түсінігі мен мақсаттары.

4. Құқықтық тәрбиелеудің түсінігі мен қызметі.

5. Құқықтық сана және дұрыс тәртіптің түсінігі, маңызы.

6. Құқықтық норма түсінігі, оның құрылымы және қолданылуы.

5. Білім берудің және оқытудың әдістеріПрезентация.

Тәжірибелік сабаққа «Құқық негіздері оқу курсының жүйесі» тақырыбы бойынша презентация дайындау. Студенттерге презентацияның жоспарға және қолданылатын әдебиеттерге сәйкес жасалуын үйретіп, слайдты қолдана отырып тақырыптың мазмұнын ашып оны қорғау.

Презентацияға берілген сұрақтар:

1. «Құқық негіздері оқу курсы жүйесін» зерделеу мақсаттары.

2. Құқық негіздерінің басқа ғылымдармен қарым- қатынасы.

3. Құқықтық қатынастың қоғамдағы маңызы.

4. Құқық бұзушылық туралы ұғым және оның түрлері.

5. Заңды жауапкершіліктің түрлері.

леметтері.қатынастар құрамының

Дебиет

Негізгі

1. Баққұлов С. Д. «Құқық негіздері» Оқулық,2-ші басылым. Алматы,2004. -

248 бет. I бөлім. 4-26 беттер.

2. Оспанов Қ.И "Құқық негіздері" 2-бас.,толықтырылған. - Алматы: Жеті

жарғы, 2007.- 304 бет. I бөлім. 5-43 беттер.

3. ҚР Конституциясы. I бөлім Жалпы ережелер. Алматы 2008 ж.

4. Конституцияның түсіндірме сөздігі. Алматы 1996 ж.

Осымша

1. Ашитов З.О.,Ашитов Б.З. «ҚР-ның Құқық негіздері». Алматы

«Жеті Жарғы» 2003 ж.

2. Ағарбеков Т. «Мемлекет және құқық теориясы» Алматы 2003 ж.

3. Сәкен Өзбек, Өмірәлі Қопабаев «Мемлекет және құқық теориясы».Алматы

«Жеті Жарғы» 2006 ж.

4. Табанов С.А. «Салыстырмалы құқық негіздері».Алматы

«Жеті Жарғы» 2003 ж.

5. Сапарғалиев Ғ. «Заң терминдерін түсіндірме сөздігі». Алматы «Жеті

Жарғы» 1995 ж.

6. Жамбылова Р. «Заң терминдерінің қазақша – орысша, орысша – қазақша

анықтамалық сөздігі» Алматы 2001 ж.

7. Сапарғалиев Ғ.Ибраева А. «Мемлекет және құқық теориясы» Алматы

«Жеті Жарғы» 1997 ж.

8. Сапарғалиев Ғ. «ҚР Конституциялық құқығы» Алматы 1997 ж.

9. Төлеуғалиев Ғ. «ҚР азаматтық құқығы» Алматы 2001 ж.

10.Баянов Е.«ҚР Мемлекеті мен құқығының негіздері».Алматы 2003 ж.

Бақылау

- «Құқық негіздері оқу курсының жүйесі» тақырыбы бойынша тестілік бақылау жұмысының сұрақтары.

- төмендегі аталған құқықтық терминдерге түсініктеме беру тапсырмасы бойынша құқықтық диктант: заң, құқықтық қатынас, құқық бұзушылық, Президент, Парламент, Үкімет, Конституция, азаматтық құқық, отбасы құқығы, азаматтық әрекет қабілеттілігі, әрекет қабілеттілігі.

1.Тақырыбы:«Мемлекет пен құқық, мемлекеттік құқықтық

құбылыстар туралы негізгі ұғымдар».

2. Мақсаты: Қазақстанда қандай мемлекет құрылатындығын зерделеп, мемлекеттің тарихи типтері мен нысандарын талдау. ҚР аумағында құқықтың дамуын, құқықтың маңыздылығын, мемлекеттік-құқықтық құбылыстарды талдау, азаматтардың қандай құқықтары мен бостандықтары бар және адамдардың заңдық мүдделері лауазымды тұлғалармен бұзылған кезде кіммен қорғалатындығын мзерделеу.

3. Оқыту мақсаты:

- Жұптасып жұмыс жасауды үйрету және бір бірін толықтыра білу;

- ҚР мемлекеттік құрылымын талдауға дағыландыру;

- Конституция баптарымен жұмыс жасау барысында адам мен азаматтың конституциямен бекітілген негізгі құқықтарын ажырата білуге үйрету;

- Негізгі құқықтық нормаларды құқық салаларында қолдана білуді үйрету;

- ҚР да құқықтық мемлекеттің құрылу процестерімен және ҚР территориясында құқықтың қолданылу ерекшеліктерімен таныстыру.

Тақырыптың негізгі сұрақтары.

1. Мемлекеттің түсінігі, нысандары, типтері және белгілері.

2. Мемлекеттің ішкі және сыртқы функциялары.

3. Құқықтың түсінігі, нысандары, типтері және белгілері.

4. Әлеуметтік нормалардың басқа түрлерімен құқықтың қарым қатынасы.

5. Құқықтық нормалардың түсінігі және құрылымы.

6. Қазақстан құқығының негізгі салалары.

7. Құқықтың негізгі және қосымша функциялары.

8. Құқық пен мемлекеттің пайда болуы.

9. Кодификациялық құқықтың 1-ші заңдылық қайнар көзіне жалпы сипаттама.

5. Білім берудің және оқытудың әдістеріжұптасып жұмыс жасау.

1 жұп.

1. Мемлекет түсінігі.

2. Құқық түсінігі.

2 жұп.

1. Мемлекеттік құқықтық құбылыстар түсінігі.

2.ҚР территориясында мемлекеттің дамуы.

3 жұп.

1. ҚР территориясында құқықтың дамуы.

2. Мемлекеттің тарихи типтері.

4 жұп.

1.Құқықтың түрлері мен нысандары.

2.Құқықтың функциялары.

5 жұп.

1.Әдеттік құқық түсінігі.

2.Прецеденттік құқық түсінігі.

6 жұп.

1.Кодифициялық құқық түсінігі.

2.ҚР территориясындағы құқықтың нысаны.

7 жұп.

1. Мемлекеттік мәселелерді шешудегі құқықтың маңызы.

2.ҚР территорясындағы мемлекеттік құқықтық құбылыстарға жалпы сипаттама.

8жұп.

1. Құқықтық норманың түсінігі.

2. Құқық салалары мен жүйесі түсінігі.

Дебиет

Негізгі

1. Баққұлов С. Д. «Құқық негіздері» Оқулық, 2-ші басылым. Алматы,2004. -

248 бет. I бөлім. 4-26 беттер.

2. Оспанов Қ.И «Құқық негіздері» 2-бас., толықтырылған.- Алматы:Жеті

жарғы,2007. - 304 бет I бөлім. 5-43 беттер.

3. ҚР Конституциясы. I бөлім Жалпы ережелер Алматы 2008 ж.

4. Конституцияның түсіндірме сөздігі. Алматы 1996 ж.

Осымша

1. Ашитов З.О.,Ашитов Б.З. «ҚР-ның Құқық негіздері». Алматы

«Жеті Жарғы» 2003 ж.

2. Ағарбеков Т. «Мемлекет және құқық теориясы» Алматы 2003 ж.

3. Сәкен Өзбек, Өмірәлі Қопабаев «Мемлекет және құқық теориясы».Алматы

«Жеті Жарғы» 2006 ж.

4. Табанов С.А. «Салыстырмалы құқық негіздері».Алматы

«Жеті Жарғы» 2003 ж.

5. Сапарғалиев Ғ. «Заң терминдерін түсіндірме сөздігі». Алматы «Жеті

Жарғы» 1995 ж.

6. Жамбылова Р. «Заң терминдерінің қазақша – орысша, орысша – қазақша

анықтамалық сөздігі» Алматы 2001 ж.

7. Сапарғалиев Ғ.Ибраева А. «Мемлекет және құқық теориясы» Алматы

«Жеті Жарғы» 1997 ж.

8. Сапарғалиев Ғ. «ҚР Конституциялық құқығы» Алматы 1997 ж.

9. Төлеуғалиев Ғ. «ҚР азаматтық құқығы» Алматы 2001 ж.

10.Баянов Е.«ҚР-ның Мемлекеті мен құқығының негіздері».Алматы 2003 ж.

Бақылау

- «Мемлекет пен құқық туралы, мемлекеттік құбылыстар туралы негізгі ұғымдар» тақырыбы бойынша тестілік бақылау жұмысы, жағдайлық есептер.

1. Мемлекет және құқық теориясы.

2. Мемлекет және құқық теориясының пәніне қандай қатынастар

жатады.

3. Мемлекет құқық теориясы келесі қоғамдық қатынастарды

қарастырады.

4. Мемлекет және құқық теориясы.

5. Алғашқы уақытында құқық келесі түрлерінде қолданады.

6. Жалпы әдеттік құқығының бірінші қайнар көзі.

7. Жалпы кодифициялық құқығының бірінші қайнар көзі.

8. Қазақстан мемлекетінде алғашқы мерзімдерде келесі құқығын

қолданады.

9. Қазақтардың белгілі кодифициялық құқығының қайнар көзі (түп

нұсқасы).

10. Жалпы мемлекет және құқық теория бойынша ҚҰҚЫҚ ұғымы келесі

мәніне жатады.

11. Қазіргі Қазақстан Республикасында құқық бір түрінде қолданады.

12. Прецеденттік құқығының ережелері әртүрлі мемлекеттерде

қалыптасқан.

13. Кодификациялық құқығының қайнар көзі немесе түп нұсқасы.

14. Заңдар жиынтығының ең жоғарғы заңдық күші бар нормативтік акт

табылатын.

15. Жалпы құқығының негізгі мақсаты.

16. Әкімшілік, азаматтық, қылмыстың жауаптылықтар келесі негіздерден

қабылданған.

17. Азаматтық жауаптылық әр түрлі негіздермен байланысты.

18. Қылмыстық жауаптылық жалпы ережелер бойынша белгілі бір

жастан тартылады.

19. Қылмыстық Кодекстің 15-ші бабының 2-ші тармағына сәйкес қылмыстық жауаптылық белгіленген бір жастан қолданады.

20. Диспозиция, санкция, гипотеза түрлі әлеументтік нормаларына жатады.

Жағдайлық есептер

№ 1 тапсырма

Шарт: Құқықтық нысандардың біреуіне анықтама берген студент Жаров былай дейді:

«Құқықтық әдет ғұрып» - бұл бір-біріне ұқсайтын істерге ереже болып қалатын, нақты іс бойынша сот шешімі. Ал, оған студент Аверин қарсы былай дейді: «Құқықтық әдет ғұрып» - бұл тәртіп ережесі ұзақ уақыт бойы қайталана беретін мемлекетпен санкцияланған жалпыға міндетті тарихи ереже.

Сұрақ: Олардың қайсынікі дұрыс? Прецеденттік құқықтың белгілерін және оның қолданылу аумағын атаңыз.

№ 2 тапсырма

Шарт: Студент Алхимовтың ойынша, нормативтік акт ол құқық нормалары жүйеленетін, құзіретті органдардан берілген жазбаша құжаты деп санайды. Студент Ефремов келіспеді. Оның ойынша нормативтік акт кейіннен ұқсас заңды істердің шешілуінің міндетті ережелері болатын нақты іс бойынша соттың шешімі.

Сұрақ: Бұл таласта кімнің тұжырымы дұрыс? Нормативтік актілердің маңыздылығын анықтаңыз? Қандай мемлекеттік органдар заңды актілерді шығарады? Заңды актілерге мысал келтіріңіз.

№ 3 тапсырма

Шарт: Акимов құқықтық мемлекеттің белгілерін былай деп атайды:

Заңның үстемділігі.

Басқару элитасын тотальді бақылау.

Билікті бөлу қағидаттары.

Жеке тұлғаның құқығы мен бостандығына кепіл.

Соттың тәуелсіздігі.

Сұрақ: Акимов неден қателесті? Құқықтық мемлекеттің тағы қандай белгілері бар? Құқықтық мемлекеттің қағидасы жүзеге асатын шарттарды атаңыз?

№ 4 тапсырма

Шарт: Студент Мартюшов қоғамдағы құқықтық функцияны қарастыра отырып, ол ең бастысы тәрбие, сонымен бірге жалпы және арнайы құқық бұзушылыққа ескерту жасау, ал қосымшасына қоғамдағы қатынастарды реттеу деп өз ойын айтты.

Сұрақ: Құқықтың функциясы мен нысандарын атаңыз?.

№ 5 тапсырма

Шарт: Студент Симкина құқықтық актілерді жалпы сипаттау барысында Конституцияны Азаматтық туралы заң, азаматтық кодекс және еңбек туралы заң жоғарғы заңдық күші бар нормативтік актілер деп сипаттайды.

Сұрақ: Конституция дегеніміз не? Құқықтық актілердің жалпы жүйесіндегі Конституцияның маңызы қандай? Оның жоғарғы заңдық күші немен анықталады?

1.Тақырыбы «Қазақстан Республикасының конституциялық құқық негіздері»

2. Мақсаты:

Тақырып бойынша Конституцияның ұғымы мен мәнін және ерекше белгілерін айқындай отырып, қоғам мен мемлекетте ең жоғарғы заңдық күші бар, адам азаматының құқықтары мен бостандықтарын, міндеттерін,

мемлекеттік құрылысын, ел басының өкілеттілігін, өкіметтің заң шығарушы, атқарушы және сот органдарын, сондай – ақ жергілікті өзін-өзі басқару ұйымдарын және олардың қызметін бекітуші әрі реттеуші негізгі заңына сипаттама бере отыра студенттер Ата Заңның мазмұнын білуге міндетті.

3. Оқыту мақсаты:

- ҚР Конституциясының негізгі ережелерімен таныстыру;

- Жағдайлық есептерді құру және шешуге дағдыландыру;

- Конституция баптарымен жұмыс істеу барысында құқықтық терминдерге, сондай- ақ Конституцияның баптарына сипаттама беруге үйрету;

- Конституциялық – құқықтық қатынастардың айрықша белгілерін анықтауға үйрету;