Дәріс №019. Ұлттық есеп жүйесі және баланстық құрылымдар

⇐ Предыдущая 13 141516 17 18 19 20 Следующая ⇒

{1. Ұлттық Шоттарды құрудың негізгі принциптері

2. Ұлттық Шоттардың үлгілері}

&&&

$$$002-019-001$3.2.19.1 1. 1. Ұлттық Шоттарды құрудың негізгі принциптері

{ Ұлттық шоттар жүйесі – ұлттық деңгейдегі макроэкономиканың ұлттың жайлыңқы статисткалық моделі. Экономикалық операциялар секторлар түрінде берілген: қаржылық емес корпорациялар, қаржылық корпорациялар, мемлекеттік басқару ұйымдары, үй шаруашылығы, коммерциялық емес ұйымдар, үй шаруашылығына қызмет көрсетушілер, қалған әлем. Алты сектордың ішіндегі бесеуі ішкі отандық экономиканы сипаттайды және олар Қазақстан Республикасының резиденті болып табылады. Соңғы алтынша сектор – «қалған әлем» сыртқы болып есептеледі және осы елдің резидент еместерінің және резиденттерінің арасындағы операцияларды бейнелейді.

Ұлттық Шоттар өзара байланысты бухгалтерлік шотқа ұқсас баланс-кесте түрінде құрылады. Әрбір шот екі жақты баланс- кесте түрінде берілген экономикалық айналымның белгілі дәрежесін анықтайды. Бұл кестеде операциялар екі рет тіркеледі: бірінші рет ресурстарда, екінші рет пайдаланған кезде кестедегі 2-бөлімнің операция нәтижелері шот ресурстары мен оларды қолдану көрсеткіштерінің айырмасы арқылы анықталатын баланстаушы бап арқылы теңеседі. Баланстаушы баптан алынған мөлшер келесі шоттың ресурсты бөлігіне аударылады. Бұлардың нәтижесінде шоттардың өзара байланысын және Ұлттық Шот Жүйесін түрлендіру қамтамасыз етіледі. Ұлттық шоттар жүйесінің баланстаушы бап тізімі:

Шот аты	Шоттың баланстаушы бабы
1.Өндіріс шоты	Жалпы ішкі өнім
2.Табыстарды құру шоты	Жалпы пайда (жалпы аралас кіріс)
3.Бастапқы табыстардың таратылу шоты	Бастапқы табыстардың сальдосы (жалпы ұлттық табыс)
4.Табыстардың қайта таратылу шоты	Жалпы қолда бар табыс
5.Қолда бар табыстарды пайдалану шоты	Жалпы жинақ
6.Капиталмен байланысты операциялар	Таза несиелендіру (таза қарызға алу)

Ұлттық шоттар жүйесіндегі баланстаушы бап таза және жалпы көлем негізінде анықталады. Егер негізгі тұтыну капиталының мәліметтері бар болса, онда баланстаушы бап жалпы көлем деп аталады. Егер осы мәліметтер жоқ болса, онда баланстаушы бап таза көлем деп аталады.}

&&&

$$$002-019-001$3.2.19.1 1. 2. Ұлттық Шоттардың үлгілері

{Өндіріс шоты

Ресурстарды пайдалану	Ресурстар
1.1. Аралық тұтынну	2.1. Негізгі бағамен шығару
1.2. Нарық бағасындағы жалпы ішкі өнім көлемі (2.1.- 2.2. -2.3. -1.1.)	2.2. Өнімдерге салықтар
1.3. Негізгі капиталды тұтыну	2.3. Өнімдерге демеу қаржылары (субсидиялар)
1.4. Нарық бағасындағы таза ішкі өнім (1.2. -1.3.)

Табыстардың құрылу шоты

Ресурстарды пайдалану	Ресурстар
1.1. Барлық секторлардағы жалдамалы жұмыскерлердің еңбек ақысын төлеу	2.1. Нарық бағасындағы жалпы ішкі өнім көлемі
1.2. Өндіріске және импортқа салықтар, оның ішінде: - өнімге салықтар - басқа да өндірістерге салықтар
1.3. Өндіріске және импортқа субсиядиялар, оның ішінде: - қаржылық көмек; - өнімдерге демеу қаржылары (субсидиялар) - басқа өндіріс субсидиялары
1.4. Жалпы пайда (жалпы аралас табыстар) (2.1. -1.1.-1.2.-1.3.)
1.5. Негізгі капиталды тұтыну
1.6. Таза пайда (таза аралас табыстар) (1.4.-1.5.)

Бастапқы табыстардың таратылу шоты

Ресурстарды пайдалану	Ресурстар
1.1. «Қалған әлемге» берілген меншіктен түскен табыстар	2.1. Жалпы пайда және жалпы аралас табыстар
1.2. Бастапқы табыстардың жалпы сальдосы (2.1.+2.2.+2.3.+2.4.+2.5.-1.1)	2.2. Жалдамалы жұмыскерлердің еңбек ақысын төлеу
1.3. Негізгі капиталды тұтыну	2.3. Өндіріске және импортқа салықтар
1.4. Бастапқы табыстардың таза сальдосы (1.2.-1.3.)	2.4. Өндіріске және импортқа субсиядиялар (демеу қаржылары), «Қалған әлемнен» меншіктен алынған табыстар

Табыстарды қайта тарату шоты

Ресурстарды пайдалану	Ресурстар
1.1. «Қалған әлемге» берілген, әлемдегі трансферттер	2.1. бастапқы табыстардың жалпы сальдосы
1.2. Қолда бар жалпы табыс (2.1+2.2-1.1)	2.2. «Қалған әлемнен» алынған ағымдағы трансферттер
1.3. Негізгі капиталды тұтыну
1.4. Қолда бар таза табыс (1.2.-1.3.)

Олдағы табыстарды пайдалану шоты

Ресурстарды пайдалану	Ресурстар
1.1. Түпкілікті тұтыну шығындары, оның ішінде: - үй шаруашылығы - мемлекеттік басқару ұйымдары - үй шаруашылығына қызмет көрсететін коммерциялық емес ұйымдар	2.1. Қолда бар жалпы табыс
1.2. Жалпы жинақ (2.1.-1.1.)
1.3. Негізгі капиталды тұтыну
1.4. Таза жинақ (1.2.-1.3.)

Капиталмен операциялар шоты

⇐ Предыдущая 13 141516 17 18 19 20 Следующая ⇒

Эта страница нарушает авторские права

allrefrs.su - 2024 год. Все права принадлежат их авторам!