Савец.Бел.”. на сваіх старонках актыўна праводзіла масавыя кампаніі “Тыдзень-фронту”, “Тыдзень – на карысць абароны”, і інш

Такім чынам, у суровыя і грозныя гады замежнай ваеннай інтэрвенцыі і грамадзянскай вайны друк Беларусі, пераадольваючы цяжкасці, палымяна клікаў масы на барацьбу з акупантамі, няшчадна выкрываў конгтррэвалюцыянераў, палка абараняў заваевы сацыялістычнай рэвалюці.

Газета “Рабочий” (1927 – 1937 гг.).

Газета «Рабочий» падкрэслiла значнасць i важнасць ра-бочага класа у рэспубліцы як стваральтка сацыялiстычнай індустрыi. Неабходна успомніць, што у той час Беларусь была аграр-най крашай i колькасць рабочага класа у складзе насельніцтва не перавышала 10 %. Аднак тэты паказчык вельмi хутка рос. За кошт пабудаваных новых прадпрыемствау, за кошт таго, што моладзь у масавым парадку iшла на

рэспублiканскiя будоулi, у створаныя тэхнiкумы i вытворчыя вучылiшчы. Газета «Рабочий» паступова знайшла свае месца сярод рэспубліканскiх выданняу. Яе галоунай тэмай была эканомша. Штодзённа шэсць палос запаунялiся разнастайнай інфармацыяй аб функцыянаваннi народна-гаспадарчага комплексу. У 1929 г. тэта выданне актыуна абмяркоувала выкананне плана першага года пяцігодкі: кантрольныя лiчбы развіцця народнай гаспадаркi БССР на 1929-1930 гг.; выншікi i далейшыя задачы калгаснага i саугаснага будауніцтва;

Сацыялiстычнае спаборніцтва i вынікi развіцця прамысловасці; папярэднія вынікi «чысткi партыi, рост i рэгуляванне яе складу»!. Прамысловасць i сельская гаспадарка, жыццё рабочых i калгасткауадлюстроувалiся на старонках «Рабочего». Адным з галоуных матывау газеты быу тэзiс аб неабходнасцi пашыраць вытворчасць, для чаго былi усе падставы. Былi значныя дасягненнi i у прамысловасіц. Валавая прадукцыя вырасла на 45 % у параунаннi з 1928 г., вытворчасць працы - на 94,8 %, а зарплата павялiчылася на 11,2 %. I гэта усе дзякуючы паляпшэнню якасцi прадукцыi, знiжэнню яе сабекошту. Гэтыя паказчыкi патрэбна замацоуваць i развiваць далей, падкрэслiвала газета .

Рабочий» усе выразней праяулялася тэма класавай барацьбы. Класавы вораг усiмi сiламi i спосабамi хоча паралiзаваць самакрытыку, якая з'яуляецца лепшай зброяй у руках рабочага класа, у руках партыi, гаварылася у адным з нумароу газеты. Такiя матэрыялы сталi друкавацца усе часцей. Стваралася абстаноука падазронасцi i татальнай барацьбы супраць «ворагау» у краіне. «Рабочий» перадрукавау з «Правды» артыкул «Об извраіцениях в земельной политике Наркомзема БССР». Па старонках газет «пай-шла гуляць прышчэпаушчына». Аутары заметак выступалi супраць хутароу, асобных гаспадарак, невялiкiх пасёлкау. Вывад быу адзiн: толькi калгас з'яуляецца моцным рычагом перабудовы вёскi, а усе астатняе - iдэалогiя класавых ворагау. Была разгорнута таксама барацьба з нацдэмамi. У нумары газеты за 13 верасня надрукаваны два вялiкiя артыкулы: «Супраць нацыянал-дэмакратызму палiтычнай iдэалогii буржуазii» i «Аб правым ухiле, палажэннi i задачах ЛКСМБ» (па матэрыялах аб-меркавання працы беларускай камсамольскай аргатзацыi на Бюро ЦК ЛКСМ у Маскве). У рэспубліцы складвалася напружа-ная абстаноука. У друку выпрацоувауся абвшаваучы стыль. Са-макрытыка пераутваралася у самаабвiнавачанне. Газета «Рабочий» надрукавала пад характэрнай назван артыкул «Аб iдэалагiчных памылках у гiстарычных даследаваннях». На старонках газет пачынауся працэс выкрыцця, абвiнава-чання, судовых пераследаванняу, заклiкау да пакарання. На жаль, усе гэта адлюстроувалася i на старонках «Рабочего», хаця патрэбна адзначыць, што выхад газеты пачынау новы якас-ны перыяд ва умацаваннi рэспубліканскага друку. ЦК УКП(б), а затым ЦК КП(б)Б прынялi цэлы шэраг пастаноу аб удасканаленнi партыйнага кірауніцтва друкам, умацаваннi рэдакцый кадрамi i павышэннi ix прафесійнага майстэрства, паляпшэннi фінансавага i тэхнічнага забеспячэння рэдакцый газет i часопісау.

Стварэнне і дзейнасць акруговых газет (1924 – 1930 гг.).

У 1924 г. газета «Коммунист» была рэаргашзавана у акруго-вае сялянскае выданне i выходзiла тры разы на тыдзень тыражом 3,5 тыс. экземплярау. Без усялякага сумнення, «Коммунист» i увесь павятовы друк Беларусi у першыя пасляваенныя гады былi цэнтрам палiтычнай арганiзацыi.

Мясцовыя газеты пасля узбуйнення БССР у 1924 i 1926 гг. i стварэння акруг, а пасля - раёнау, учас усеагульнага пашырэння беларусі выходзілi у асноуным на беларускай мове, сталi носьбітамi, формай захавання i развіцця нацыянальных традыцый i культуры. У Беларусi уплыу перыядычнага друку на грамадска-палiтычную дзейнасць у рэспубліцы i свядомасць грамадзян павялiчвауся. На старонках газет штодзённа вёуся аналiз сацыялiстычнага будауніцтва i выпрацоувалася новая сiстэма грамадскiх каштоунасцей. Фактычна, ужо у тэты час адбылося поунае злiццё перыядычнага друку з дзейнасцю партыйных i савецкіх структур. Эканамiчнае i культурнае жыццё у рэспублiцы будавалася на партыйнай платформе, якую падтрымлiвау i развiвау перыядычны друк.

Аналiзуючы выншi 1923 г., «Звезда» тсала, што у цяжкiх умовах удалося выканаць гаспадарчыя задачы. Павялiчваюцца пасяуныя плошчы, расце колькасць жывёлы у гаспадарках. Паступова узнауляецца прамысловасць. Упершыню адзначаны рост колькасцi рабочага класа, узнялася зарплата на 81 % да даваеннага узроуню. Галоуны станоучы факт: у два разы павялiчыуся агульны даход рэспублiкi i склау 675 млн. Адсюль газета выводзiла задачы 1924 г. Неабходна было аслабіць уплыу прыватнага капiталу на гаспадарчае жыццё крашы i сканцэнтраваць у руках дзяржавы нарыхтоуку хлеба, зрабіць даступнай сялянскай гаспадарцы прадукцыю прамысловасцi праз павышэнне кошту i хуткi абмен капіталу для аднаулення прадпрыемствау i павелiчэння выпуску прадукцыi. Вiцебская акруговая газета «Заря Запада» звяртала увагу на тое, што для выканання эканамiчных задач патрэбна улiчваць маральна-палггычныя фактары. Мелася на увазе умацаванне i пашырэнне радоу партыйных i камсамольсшх ячэек, якiя могуць зарабіць аутарытэт у людзей канкрэтнай справай. Асаблiвая роля адводзiлася сельскiм Саветам як пярвiчнаму органу улады, якi працуе непасрэдна з насельніцтвам. Гэтыя структуры могуць пашырыць палiтыка-асветную працу сярод насельніутва для паспяховага вырашэння гаспадарчых задач.«Наша аснова - сельская гаспадарка», - сцвярджала рэдакцыя «Зари Запада» i iнфармавала чытачоу аб тым, што адбываецца у вёсцы, як арганізуецца сельскагаспадарчая вытворчасць, ствараюцца саугасы, калектыуныя гаспадаркi, iдзе працэс надзялення сялян зямлёй, развiваюцца новыя традыцыi i звычаi.

Газета адзначала, што паступова сельская гаспадарка аднауляецца. На партыйным сходзе 1-га Віцебскага раёна гаварылася, што ураджайнае поле дасягнула 98 % даваеннага узроуню, статак жывёлы павялiчыуся на 30 %. Газеты адлюстроувалi працэс аднаулення гаспадаркi i падкрэслiвалi, што патрэбна хутчэй дасягнуць параметрау даваеннага узроуню эканомікi, стварыць фундамент для яе далейшага развіцця. Каб сiстэматызаваць асвятленне праблем сяла, Віцебскi губком партыi стварыу спецыяльную «Крестьянскую газету», першы нумар якой выйшау 12 верасня 1924 г. Газета друкавалася на чатырох, шасцi, а са студзеня 1925 г. - на васьмi палосах фармату «Звезды». Яна даволi хутка прывабiла чытачоу шфармацыяй з далёкіх куткоу вёскi, запрасiла да удзелу вялікую колькасць селькорау, рэдакцыя атрымлiвала шмат пісем ад сялян i так арганізавала падпісную кампанію, што у канцы 1924 г. «Крестьянская газета» мела тыраж больш за 4 тыс. экземплярау. Цікавасць да яе у сёлах Віцебшчыны яшчэ больш узрасла, калi у 1925 г. час-тка матэрыялау начала друкавацца на беларускай мове. 3 выхадам «Крестьянской газеты» «Заря Запада» была поунасцю прысвечана адлюстраванню жыцця рабочых i Развiцця прамысловасцi у Віцебскай акрузе i горадзе. Сельскай гаспадарцы савецкi друк удзяляу першачарговую увагу. У 1924 г.«Беларуская веска» з дадатка да «Звезды» была ператворана у штодзённую

Мінскую акруговую газету. Гэта адметная з'ява у беларускiм друку. Сваiм афармленнем «Беларуская веска» выгадна адрознівалася ад іншых газет. Яна выходзiла на чатырох старонках вялiкiм фарматам. У кожным нумары змяшчалiся малюнкi, з'яулялiся фотаздымкi . Друкавалася шмат інфармацыi: маленькiх заметак, пісьмау селькорау. Артыкулы былi невялiкiя па памерах i даступныя па выкладаннi матэрыялу. Рэдакцыя, у адрозненне ад многiх iншых выданняу, знайшла магчымасць друкаваць газету на якаснай паперы i добрым шрыфтам, каб яе было легка чытаць. Можна лiчыць, што галоунай яе рубрыкай была - «Тварам да вёскi». Увесь змест «Беларускай вёскi» быу падпарадкаваны праблеме сяла. Хаця зразумела, што інфармацыя газеты была больш шырокай. 16 мая 1925 г. выданне, адзначаючы 20-годдзе творчасцi Я. Купалы, надрукавала вялiкi партрэт паэта i змясіцла вядомы верылi «Мужык». Гэта таксама можна лiчыць працягам вясковай тэматыкi.