![]()
Главная Обратная связь Дисциплины:
Архитектура (936) ![]()
|
Болашақ» бағдарламасы кемел келешекке жол ашты
Болашақ» бағдарламасы кемел келешекке жол ашты Жұма, 4 қаңтар, 2013 * Тәу етер тәуелсіздігімізді алып, мемлекетіміздің іргетасын бекіту жолындағы ерекше ұмтылыс басталған тұста Президент Нұрсұлтан Назарбаев Отанымыздың күні ертең тірегі де тіреуі болатын кадр дайындау үшін арнайы «Болашақ» халықаралық бағдарламасын қабылдағаны мәлім. Содан бері де 20 жылдай уақыт өтіпті. Біз осыған орай Білім және ғылым министрлігі «Халықаралық бағдарламалар орталығы» АҚ президенті Саясат Нұрбек мырзаны әңгімеге тартқан едік. * Саясат Нұрбекұлы, Елбасының «Болашақ» халықаралық стипендиясы азат еліміздің кемел келешегіне деген алғашқы тарихи қадамдарының бірі еді. Жалпы, бағдарлама туралы таратып айта кетсеңіз, мұның оқырмандар үшін, әсіресе, жастарға берер тағылымы аз болмас еді. Иә, 2013 жыл «Болашақ» үшін атаулы жыл екені рас. Бағдарлама аясында 6 мың стипендиат шетелде оқуын табысты аяқтап, елге оралды. Терең ой жіберіп қарасаңыз, «Болашақ» халықаралық стипендиясының атауы «келешек» деген сөздермен астасып жатыр. Аталған бағдарлама тағайындалған кезде Қазақстан енді ғана тәуелсіздігін жариялап, егеменді ел болып, әлемге мысқалдап таныла бастаған еді. Елбасының салиқалы саясатының негізгі мақсаты, Қазақстанның саяси-экономикалық әлеуетін көтеретін білікті кадрлар дайындау болатын. Мұндай озық тәжірибені Қазақ елі ТМД-да бірінші болып енгізіп, бүгінде соның оң нәтижелерін көре бастады. Олай дейтін себебіміз, әлемнің алдыңғы қатарлы жоғары оқу орындарынан білім алып келген жас мамандар Отанымызды өркендету жолында жемісті еңбек етуде. Болашақ» бағдарламасы кезең-кезеңмен жүзеге асырылды емес пе? Сұрақ орынды қойылып отыр. Оны төрт кезеңге бөліп айтуға болады. Бірінші кезең, негізі қаланған сәттен бастап 2000 жылға дейінгі аралық. Осы кезеңде «Болашақ» халықаралық стипендиясын жүзеге асыратын нормативтік актілер дайындалды. 1994 мен 1997 жылдары әлемнің 13 елінде 700 стипендиат экономикалық, гуманитарлық және техникалық-инженерлік мамандықтар бойынша білім алды. Жасыратын несі бар, кейбір стипендиаттар мемлекет алдындағы борыштарын дұрыс орындай алмай жатты. Осындай олқылықтарды есепке ала отырып, 1997 жылы Президенттің «Болашақ» стипендиясын беру тәртібінің жаңа ережесі жасалды. Ережеде талапкерлерді білім-білігіне қарай таңдау және олар курсты толық аяқтағаннан кейін Отанымыздың мемлекеттік органдарында жұмысқа орналастыру мәселелері қамтылды. Бұған қоса жастардың өркениетті елдердің жоғары оқу орындарында мемлекет есебінен тегін оқуына мүмкіндік туды. Екінші кезең, 2000-2004 жылдар, бұл тұста бағдарлама мемлекеттің басым бағыттарына негізделді. 1997 жылы Қазақстанның 2030 жылға дейінгі және 2003-2015 жылдардағы индустриялық-инновациялық даму стратегиялары бекітілді. Осыған байланысты «Болашақ» бағдарламасының түлектері докторантура бойынша білім ала бастады. Бұл жерде инженерлік-техникалық мамандықтарға басымдылық берілгенін айта кетсем деймін. Аталған мамандықтар бойынша талапкерлерді іріктеуде олардың шет тілдерін еркін білу міндеттері алынып тасталды. 1994 мен 2004 жылдар аралығында «Болашақ» бағдарламасы аясында әлемнің 13 елінде 785 түлек оқыды. Өз кезегінде стипендия кәсіби өсу мен жетістіктерге жетудің кілтіне айнала бастады. Шінші кезең, 2005-2007 жылдары 3000 стипендиат әлем елдерінде білімдерін жалғастырды. 2005 жылы Елбасы өзінің халыққа жыл сайынғы Жолдауында үш мың қазақстандық талантты жасқа «Болашақ» стипендиясының берілгендігі жайында айтты. Осыған орай, шетелдерде мамандар даярлау бойынша республикалық комиссияның арнайы отырысында «Болашақ» халықаралық бағдарламасын дамытудың 2011-2015 жылдарға арналған нақты жоспары қабылданды. Төртінші кезең, бұл бағдарламаны жүзеге асыруға арналды. Бакалавриат бағдарламасы бойынша мамандар әзірлеу тоқтатылды. Негізгі салмақ магистратура және доктор PhD дайындауға түсті. «Болашақ» түлектерін жұмыспен қамтудың бағдарламалық-мақсатты шаралары жүзеге асырылды. Түлектерді мемлекеттік органдарда, компаниялар мен жоғары оқу орындарында, денсаулық сақтау салаларында жұмысқа орналастыру ісінде ұйымдармен үш жақты келісімге отыру, бітіріп келген жас маманның кәсіби көрсеткіштерін ескеріп, жаңа жұмыс орындарын жасақтау алдыңғы кезекке шықты. Жылдан бастап бірінші рет педагогикалық, медициналық және инженерлік-техникалық мамандық иелерін шет елдерде тағылымдамадан өткізу жобасы іске қосылды. Өткен жылы 9 мыңнан аса стипендия тағайындалды. Тағы бір нақтылай түсетін ақиқат, бағдарлама табысының нақты көрсеткіштерінің бірі – оның халықаралық деңгейде кең мойындалуы болып табылады. Бұған бір мысал келтірер болсам, Осылайша «Болашақ» моделі РФ Стратегиялық бастама агенттігі әзірлеген жас кәсіпқойларды әлемнің жетекші жоғары оқу орындарында даярлайтын ресейлік «Молодые профессионалы» бағдарламасына негіз болды. Кепілдік қамтамасыз ету тетігі қытайлық Ұлттық зерттеу қорында зерделенуде. Сол секілді біздің тәжірибемізге Польша, Малайзия, Ресей, Қытай, Украина ерекше ден қойып отыр. Болашақ» бағдарламасы ең алдымен, тәуелсіз мемлекетімізде басқарудың тиімді тетігін білетін жастардың шоғырын қалыптастыру ниетінде қабылданғаны белгілі. Қазір сол мақсат толық орындалды деп айта аламыз ғой. Рине. Сол тәуелсіздік алған кезеңдегі ел өмірі қилы-қилы қиындықтарға толы болды. Бір қоғамнан екінші дәуірге алмасып жатқан аласапыран уақытта Елбасының мұндай бағдарлама қабылдауы үлкен көрегендік еді. «Болашақ» бағдарламасы бір-екі жылда нәтижесін бере салатын оңай іс емес еді. Дегенмен, жүйелі түрде атқарылған істер мен дер кезінде жаңартылып отырған бағдарлама арқасында айтулы жетістіктерге қол жетті. Әлемнің үздік оқу орындарынан білім алып келген стипендиаттар Елбасы ұсынған реформаларды экономикаға енгізуде елеулі үлес қосып жүр. Президентіміздің жастарға арналған осы бір бағдарламасына, жоғарыда да айттым, бірталай өзгерістер мен толықтырулар жасалды. Егер алғашқы жылдары университеттеріміздің тек гуманитарлық және экономика факультеттерін тәмамдаған студенттер «Болашақ» бағдарламасымен шетелге жолдама алса, 2003-2015 жылдары техника мен ғылым саласына қажет мамандарға мән беріліп, төрткүл дүниедегі ең таңдаулы жоғары оқу орындарына мықты таланттар жіберіле бастады. 2011 жылы медицина және инженер мамандығын таңдағандарға шетелде білім алу мүмкіндігі берілді.
![]() |