Ouml;LƏN QOHUMLARIMDAN XATİRƏLƏR

Saqi, harda qaldın? Mən meypərəstəm!

Doldur piyaləni, onsuz da məstəm!

O, göz yaşım kimi saf olan şərab

Aşiq məzhəbində sayılır səvab!

Onu bu umudla içirəm ki, mən,

Qurtara könlümü dərddən, ələmdən.

Yolumun üstündə duran şirə bax,

O şir-qəm şiridir, onu azdıraq.

Əzəllər həmdəmim olardı şadlıq,

O adam deyiləm, deyiləm artıq.

Bu gün də əlimdən çıxsa o dildar,

Daha da pis günlər qismətim olar.

Saqi, ver şərabı, dərdimə bir qal!

Söz mənim oduma nal atmışdır, nal[61]!

Ver o şərabı ki, açardır, işə,

Ruh ilə ruh kimi girir sazişə!

ATAMIN XATİRƏSİ

Atam Yusif ibni Zəki Müəyyid

Babam tək dünyanı tərk edib getdi.

Dövranın işidir nə etməliyəm

Nə üçün ağlayım, deyildir sitəm.

Atalar yolunu çox gördüyümdən,

Öz ata qəlbimi qopardım ki, mən,

Ölüm tikanından süzülən zəhər

Canıma yerisin, ərisin qəmlər.

Saqi! Şərab ver ki, şirindir candan,

Xıltı təmizləsin, çıxarsın qandan.

Bir şərab gətir ki, onu içsə lal,

O da nitqə gəlsin, dil açsın dərhal.

ANAM RƏİSƏNİN XATİRƏSİ

Kürd qızı anam da bizi tərk etdi,

Bir ana qəlbiylə dünyadan getdi.

Nə qədər ağlayıb, yansa da ürək,

Anama dil verən varmıdır, görək?

Çəkməklə qurtarmaz bu dərdi insan,

Bu girdab dərindir insan boyundan.

Daşmışdır ələmin, qəmin kasası,

Bu qəm min nəfəsə içilər, azı.

Bu ucsuz, bucaqsız dərd ölkəsinə

Dərdi unutmaqdır bir əlac yenə.

Saqi! Şərab ver ki, mənzil uzaqdır,

Xəyalım bu yolda yorulacaqdır.

Bir şərab gətir ki, başa şur gəlsin,

Hər addım başında min baş yüksəlsin.

DAYIM XACƏ ÖMƏRİN XATİRƏSİ

Xacə Ömər dayım ölüb gedəndə,

Düşdüm müsibətə, bəlaya mən də.

Bu acı tikənin acılığından

Ahım boğazımda qurudu, inan.

Ağlamam, fələkdən qorxum var, deyə,

Qorxuram, dayımın ruhu inciyə.

Saqi! Meyxananın şərab küpündən

Nargilə rəngində şərab ver ki, sən,

Onda dəniz boyda səxavət olsun,

Behişt şərbəti tək bir şərbət olsun.

KEÇMİŞ MÜSAHİBLƏRİN XATİRƏSİ VƏ

BAŞQALARI İLƏ MÜSAHİBLİK

Yetməzmi dostlardan vurduğum dəmlər?

Hanı o mən deyən dostlar, həmdəmlər?

Xurmanın şirəylə şadlanmağı var,

Xurma yoldaşlıqla şirə yaradar[62].

Bir də ipək taclı barama qurdu

Tacını yoldaşlıq əliylə qurdu.

Qarışqa birliklə göstərər hünər,

Özündən çox böyük şeylər sürüyər.

Dostluqda hər kimlə səsləşə bilsən,

Onun pərdəsində nəğməni çal sən.

Bu dar nəğməciyin öz pərdəsi var,

Ahəngi bilməsən, dolaşıq çalar.

Yalnız ipək deyil Çində toxunan,

Gah qumaş, gah həsir toxuyur insan.

Işə kömək etsə təmkinlik, əgər,

Sonunda daima işlər düzələr.

Bir çalğı tutmasa nəğməyə ahəng,

Nəğmə çalınsa da tez kəsiləcək.

Saqi! Ətir iyli şərab gətir sən,

Gəl aç bu zənciri mən çarəsizdən.

Bir şərab gətir ki, can şirəsidir,

Gənclik küzəsinin yetirməsidir.

VÜCUDU UNUTMAQ

Torpaqla örtülən bir ev üçün sən

Çoxmu qan udaraq, ah çəkəcəksən?

Hörümçək torudur o açıq-aşkar,

Gah yara bağlayar, gah da qanadar[63].

Bəzən bir milçəyin yolunu kəsər,

Bəzən də bir əlin qanını kəsər.

Bağlasan bu evi baramalar tək,

Rahatca yatarsan yatağında tək.

Günahla doludur bu can evi, bil,

Onun da dövranı çox sürən deyil...

Saqi! Nə şərabdan, nə kefdən əl çək!

Bu acı şərabla şirin kef çəkək!

Bir şərab gətir ki, içəndə dərhal

Bilinsin kimdədir idrakla kamal!

Ouml;HRƏTİ UNUTMAQ

İlan tək dikbaşlı gəzmə, ey insan!

Aşacaq dünyanın seli başından.

Yeddi başın olsa, əъdəhalar tək,

Onun yeddisi də yerə düşəcək.

Çox da yüksəkliyə ucalma ki, sən

Torpağa düşəndə inciməyəsən.

Nə qədər alçaqdan yıxılsa adam,

O qədər ağrısı az olur müdam.

Dünyada yer kimi ağır dolansan,

Üç gövhər arxanda qalacaq, inan!

Bütün gövhərlərin rəngi parlaqdır,

Hamsından xoş gələn yenə torpaqdır,

Torpaqda gizlidir o üç yoldaş da,

Yenə də torpaq var o üç yoldaşda.

Saqi, lalə rəngli bir şərab yetir!

Qarşıma çəng ilə bir badə gətir!

Onunla sabahın üzü şad olur,

Onunla ruh evi tez abad olur.

KEÇƏN ÖMRÜ UNUTMAQ

Yenəmi dərd çəkim sabahki qəmdən?

Görüb bildiyimi danışmayım mən?

Keçən günlərin də adını az tut,

Yaxşısı budur ki, bir dəfə unut!

Bir qəlyanaltıydı keçən ömürlər.

Indi o keçmişdən qalmamış əsər.

Onları köhnə bir səhifə düşün,

Dünən yazılmışlar yazılmaz bu gün.

Tutaq ki, yeddi göy, yeddi yeri sən

Yeddi min il qalıb, bildin əzbərdən;

Axıra çatsa da bu yeddi min il,

Dünyanın axırı görünən deyil.

Uzun da, qısa da olsa qəddimiz,

Yenə də ölməyə yaranmışıq biz.

Saqi, piyaləni ver səhər-səhər!

İçməmiş məst olum, mən üzügülər.

O şərab gün kimi şölələr salsın,

Qurumuş çeşmələr ondan su alsın.