Байланыс тораптық өткізу мүмкіндігі. Статистикалық маршруттаудың есептерін шешу әдістері

Алушының ДБТ бас көрcетiлген мекенжайына мәлiмет бойыншалары Спдтың абоненттерiнiң арасындағы байланыс ұйымдастыра БТ жолды анықтайды - маршрут. Бұл функциялар басқаруымен ДБТ жұмыс iстейтiн маршрутизацияның алгоритмдарымен жүзеге асырылады. Бұдан басқа ДБТ-қа ДБТ-тың өткiзу қабiлетi бар жүктемесiнiң келiсуi жоғарғы деңгей желiмен канал қабiлеттiлiктерiмен БТ- тың жылдамдығының келiсуiнiң төменгi деңгейлерiне және қабылдауды жылдамдық қамтамасыз ететiн басқару механизмы қолдануы керек. ДБТ тың (Аларға ) маршрутизациясының алгоритмдары, БТ-тың процесстерiнiң ұйымдарын анықтайды және ақпараттық канал хаттамалардың бөлшегi болып саналады. ДБТ-қа маршруттарының таңдауы Алар бойынша өндiрiп алады. Аларға - бұл БТ тың осы бастарын негiзде шығуды тағайындауды ереже. Аларға тиiмдiлiк келесi көрсеткiштермен бейнеленедi: Пакеттердiң жеткiзуiн уақыт; Пакеттердiң ағындарымен ДБТ құрылған жүктемемен. Желiнiң жұмыс жасауы үшiн пакеттердiң негiзгi қорлары коммутациямен ДБТ -ке - бұл канал қабiлеттiлiгi және куге буферлiк жадтың сыйымдылығы.

Болып табыл өткiзу cтер - буферлер және желiнiң топологиясы каналдардың ностьсi, сан желiнiң өте - айтарлықтай өткiзу қабiлеттерiн анықтайды.

Өткiзу әдiс желiге жүктемелер өсумен өте - айтарлықтай мәнге дейiн өседi, бiрақ бұған бiр уақытта пакеттердiң жеткiзуiн уақыт өседi. Өнiмдiлiк желiмен мәннiң maxiне дейiн бастапқыда өсуге берiлетiн пакеттердiң сандары өсумен содан соң құлайды. Жанында желiнiң күйi - берiлетiн пакеттердiң үлкен санында желiнiң мiнездемелерi кенет азады, шамадан тыс жүктеулермен деп аталады.

Бақылау сұрақтары:

1. Ақпаратты жіберу ортасының бар болуы неден?

2. Неге цифрлық модуляцияның артықшылықтары бар?

3. Канал мен сигналдың келісуі нені береді?

4. Өткізу қабілеттілігіне жақсы баға беріңіз.

Дәріс 8. Тақырыбы:Кодтау теориясының жалпы түсініктері.

Дәріс жоспары: Арналық денгейдегі ақпараттық үрдіс. Кодтау теориясының жалпы түсініктері. Кодтаудың негізгі болып қаланған Шеннонның теоремалары. Аналогты-кодтық түрлендіргіштер. Тиімді кодтау. Шығынмен және шығынсыз ақпараттарды қысу әдістері. Криптографикалық кодтау.Бөгетке тұрақтылық кодтау. Сызықты топтық кодтар. Тривиальды жүйелік кодтар. Топтық кодтарға арналған және декодтаудың техникалық құралдары. Циклдық кодтар. Циклдық кодтарды техникалық жүзеге асыру.

Арналық денгейдегі ақпараттық үрдіс. Кодтау теориясының жалпы түсініктері.Ақпарат жүйеге хабар түрінде түседі. Хабар деп ақпараттардан тұратын алғашқы сигналдар немесе белгілер жиынтығын түсінеміз. Хабар көзі жалпы жағдайда (зерттелетін немесе бақыланатын объектінің) ақпарат көзі-АК жəне (датчик, оператор-адам жəне т.б.) алғашқы түрлендіруші-АТ жиынтығын құрайды. Хабар дискретті жəне үздіксіз болып бөлінеді.

Дискретті хабар ақпарат көзінің жеке элементтерін - белгілерді біртіндеп шығару нəтижесінде қалыптасады. Əр түрлі белгілердің жиыны хабар көзінің алфавиті, ал белгілер саны – алфавит көлемі деп аталады. Дискретті хабардың кең тараған түрі – деректер болып табылады. Үздіксіз хабарлар элементтерге бөлінбейді. Ақпараттық жүйелерде сигналдар деп хабарды бейнелейтін (тасымалдайтын) физикалық процессті түсінеміз. Хабарды берілген байланыс каналы бойынша жіберуге ыңғайлы сигналға түрлендіруді кең мағынадағы кодтау деп атайды. Қабылданған сигнал бойынша хабарды қалпына келтіру операциясын декодтау деп атайды. Берілген белгілерді белгілер саны аз басқа алфавитке – символдарға түрлендіруді тар мағынада кодтау деп атайды. Осы амалды орындайтын құрылғыны кодер (К) деп атайды. Символдар алфавиті белгілер алфавитінен аз болғандықтан, əрбір белгіге қандай да бір символдың тізбегі сəйкес келеді, оны кодтық комбинация деп атайды. Кодтық комбинациядағы символдар санын оның мəні, нольдік емес символдар санын салмағы деп атайды. Символдарға берілген алфавит символдарын сəйкестендіруді жүзеге асыратын құрылғыны декодер (ДК) деп атайды.

Жіберуші құрылғы үздіксіз хабарлар немесе белгілерді сигналдарға түрлендіреді. Мұнда таңдалған тасымалдаушының бір немесе бірнеше параметрі жіберілетін ақпаратқа сəйкес өзгереді. Мұндай процесс модуляция деп аталады. Оны модулятор (М) жүзеге асырады. Керісінше сигналдарды символға түрлендіруді демодулятор (ДМ) жүзеге асырады. Байланыс тізбегі деп – жіберуші құрылғыдан қабылдаушыға сигналдардың түсуін қамтамасыз ететін физикалық ортаны айтамыз. Сигналдар кедергілердің əсер етуі, бұрмалануы, сөнуі салдарынан берілгендерден өзгешелеу болуы мүмкін.

Кедергілер деп – берілген сигналдардың алынған сигналдардан кездейсоқ ауытқуларын тудыратын кез-келген кедергі жасайтын ауытқуларды айтамыз.

Сигналдар жəне кедергілерден қабылдаушы құрылғы сигнал шығарады жəне декодер арқылы хабарды қалпына келтіреді, ол жіберілгеннен өзгеше болуы мүмкін.

Қабылданған хабардың жіберілген хабарға сəйкестік өлшемін жіберу дұрыстығы деп атайды. Хабар жіберудің берілгендігі дұрыстығын қамтамасыз ету – байланыс жүйесінің маңызды мақсаты болып табылады.

Қабылданған хабар байланыс жүйесінің шығысында алушыға келіп түседі.

Хабарды жіберуге арналған құралдар жиынтығын байланыс каналы деп атайды.