Диаграмманы толтырыңыз

Шашылған сөздермен сөйлем құрастырыңыздар.

1. арнаулы, пайдалану, жарыс, қызметіне, автомобильдер, қарай, көлік, және, болып, бөлінеді, автомобильдері.

2. негізгісі, соның, көлік, ішіндегі ,- автомобильдері.

3 адам,олар ,және ,арналған, жүк, тасуға

4. мейлінше, күнгі , бүгінгі, жүк , көлемдері ,таситын, кейбір, автомобильдің, үлкен.

Автомобильдің түрлері» тақырыбында хабарлама дайын- даңыздар.

Мамандыққа байланысты терминдерді есте сақтаңыздар, сөйлем құрастырыңыздар

Бақылау сұрақтары

1. Лепті сөйлемді табыңыз.

А. Бармағанда қайтем

В. Бақ кетпесін басыңнан

С. Сен әнші едің ау, ә

Д. Ой, байғұс бала- ай

Е. Жаңбыр жауды

2. Автобус кісі отыратын орындығының санына қарай нешеге бөлінеді?

А. екіге

В. үшке

С. төртке

Д. беске

Е. алтыға

3. Адамның көңіл- күйін білдіретін сөйлемді қандай сөйлем дейді?

А. толымды

В. жақсыз

С. сұраулы

Д. лепті

Е. жайылма

4. Автобустар жүріс жылдамдығына және атқаратын қызметіне байланысты нешеге бөлінеді?

А. екіге

В. беске

С. үшке

Д. төртке

Е. жетіге

5. Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай бөлінетін түрін көрсетіңіз.

А. Жақты сөйлем

В. Толымды сөйлем

С. Сұраулы сөйлем

Д. Жайылма сөйлем

Е. Құрмалас сөйлем

6. Лепті сөйлемді табыңыз.

А. Пай- пай, мына аттың жорғасын-ай.

В. Білім- адамның қанаты.

С. Кімдер таратып, насихаттайды.

Д. Қарлығаш, не сонда, жалғыз жатпақ па иесіз үйде

Е. Айналайын, жастық уақытты босқа өткізбе

7. Автомобильдер қозғалтқышының литражы мен салмағына қарай нешеге бөлінеді?

А. алтыға

В. сегізге

С. жетіге

Д. төртке

Е. беске

8. Жүк автомобильдері көтеретін жүгінің салмағына қарай нешеге бөлінеді?

А. алтыға

В. беске

С. төртке

Д. үшке

Е. екіге

9. Көп нүктенің орнына қажеттті сөзді қойыңыз. Бүгінгі күнгі кейбір жүк таситын автомобильдердің .........мейлінше үлкен.

А. ауырлығы

В. көлемдері

С. жеңілдігі

Д. салмақтары

Е. Қораптары

10 « Гребной винт» сөз тіркесінің баламасын көрсетіңіз.

А. ауыспалы винт

В. ескек винт

С. иінді винт

Д. қосымша винт

Е. әмбебап винт

3 – сабақ

Автомобиль жолы.

Атаулы, жақты, жақсыз сөйлемдер. Толымды, толымсыз сөйлемдер

Сөздікпен жұмыс

Қозғалыс – движение

Жиілік – частота

Топтастыру – классификация

Қызмет көрсету – сфера обслуживания

Табиғи ресурстар – природные ресурсы

Кешен – комплекс

Көпірлер – мосты

Халықаралық бағыттар – международные маршруты

Өткел – переезд, переправа

Сөз тіркестерінің орыс тіліндегі баламасын беріңіздер.

Автомобиль жолы , автомобиль қозғалысы, қызмет көрсету ғимараттары,

жол белгілері, экономикалық орталықтар, жол қоры, шаруашылық түрлері.

Мәтінді оқып, мазмұндаңыз

Автомобиль жолы

Автомобиль қозғалысының жиілігіне байланысты болатын техникалық топтастыруға сәйкес автомобиль жолдары 5 категорияға бөлінеді. 1 категориялы автомобиль жолдарында автомобиль жылдамдығы сағатына 150 км болса, 5 категориялы автомобиль жолдарында жылдамдық сағатына 60 км. Автомобиль жолдары бойында жол белгілері, қызмет көрсету ғимараттары болады. Біздің елімізде автомобиль жолдарының жалпы мемлекеттік, республикалық, облыстық, жергілікті шаруашылық түрлері бар. Қазақстанда табиғи ресурстар мен ірі экономикалық орталықтар бір-бірімен алшақ болғандықтан жүк көп тасылады, яғни жол көлік кешенінің жұмысына басқа елдерге қарағанда көбірек тәуелді. Елімізде пайдаланылатын автомобиль жолдарының ұзындығы 87,337 мың км, соның 17,67 мың км республикалық маңызы бар жолдар (93% - ына асфальт төселген), 69,667 мың км жергілікті жолдар (57% - ына асфальт төселген). Үш мыңнан астам көпірлер жол өткелдері бар. Олардың 90% - темір – құйматастан құйылған. Автомобиль жолдары мен жол бойындағы қызмет көрсету ғимараттарының күтімі оны пайдаланушылардың төлейтін төлемдерінен, бензин мен дизель отынын сатудан түскен алымдардан, ақылы мемлекеттік жолдардан жүргені үшін төленетін төлемдерден құралатын жол қоры есебінен жүргізіледі. Қазақстанның басты даңғыл жолдары: Алматы – Астана – Қостанай, Алматы – Петропавл, Алматы – Талдықорған, Алматы – Шымкент, Қызылорда – Ақтөбе – Орал автомобиль жолдары. Өзбекстан мен Түрікменстан арқылы Иранның, Түркияның, Пәкстанның теңіз порттарына шығатын халықаралық бағыттардағы автомобиль жолдарын дамыту жоспарлары қабылданған.