Главная Обратная связь
Дисциплины:
Архитектура (936)
Биология (6393)
География (744)
История (25)
Компьютеры (1497)
Кулинария (2184)
Культура (3938)
Литература (5778)
Математика (5918)
Медицина (9278)
Механика (2776)
Образование (13883)
Политика (26404)
Правоведение (321)
Психология (56518)
Религия (1833)
Социология (23400)
Спорт (2350)
Строительство (17942)
Технология (5741)
Транспорт (14634)
Физика (1043)
Философия (440)
Финансы (17336)
Химия (4931)
Экология (6055)
Экономика (9200)
Электроника (7621)
ТАРАУ. ЭЛЕКТРОННЫҢ СПИНІ. СЫРТҚЫ МАГНИТ ӨРІСІНДЕГІ АТОМ
|
|
Электронның спиндік қасиетінің бар екендігінің тəжірибеде дəлелденуі
Шредингер теориясы атомдағы электронның орбиталық қозғалысына байланысты орбиталық жəне магниттік механикалық моменттерінің бар екендігін көрсетті. Бірақ көптеген тəжірибелік деректер Шредингер теориясының электронның кейбір қасиеттерін түсіндіре алмайтындығын байқатты. Осы тəжірибелерді
| қарастырайық: | ||||||
| 1. Эйнштейн – Де Гааз тəжірибесі. | ||||||
| Бұл тəжірибеде мынадай теориялық қатынас зерттелген: | ||||||
| m z | = -g | e0 | (15.1) | |||
| M z | 2m0 c | |||||
| Мұндағы mz - орбиталық магниттік моменті; | M z -механикалық | моменттің z осіне |
проекциясы; g - Ланде кµ бейткіші. Шредингер теориясы бойынша Ланде көбейткіші
| g =1тең болуы керек.Тəжірибеде | |||||||||||||
| ферромагнит стержень кварц жіпке | |||||||||||||
| ілінген. Катушка арқылы электр | |||||||||||||
| тогы | жүргенде стержень магнит- | ||||||||||||
| теліп, | онда | механикалық | жəне | ||||||||||
| магниттік | моменттер | пайда | |||||||||||
| ~ | |||||||||||||
| болады. | |||||||||||||
| 15.1 сурет. 1- кварц жіп; 2 -ферромагнит стержень; | |||||||||||||
| 3-тогы бар катушка. | |||||||||||||
Механикалық моменттің мөлшері кварц жіптің иірілуін бақылау арқылы тағайындалады. Егер тогы бар катушка арқылы айнымалы электр тогын жіберсек, стерженьде айнымалы механикалық момент пайда болып, ферромагнит стержень тербелмелі қозғалысқа ұшырайды. Оның шамасын кварц жіптің ширатылуын пайдаланып есептеп шығарады. Тəжірибелік бақылауды жеңілдету үшін резонанс құбылысын да пайдалануға болады. ксперименттің нəтижесінде гидромагниттік
| қатынастың | mz | теріс мəнге ие болатындығы тағайындалды.Бұл дерек | |||
| M z |
ферромагниттік стерженнің магниттелуі электрондардың қозғалысына байланысты екендігін тағайындады. Бірақ тəжірибе Ланде көбейткішінің мəнінің бірге емес, екіге тең болатындығын (g = 2) көрсетті. Бұл нəтиже Шредингер теориясына қайшы келеді. Көбейткіштің бұл мəні электронның спиндік қасиеті тағайындалғаннан кейін ғана түсіндірілді.
Штерн-Герлах тəжірибесі.
Бұл тəжірибеде бір валентті атомдар шоғының біртекті емес магнит өрісінде қозғалысын бақылау нəтижесінде кеңістік кванттау құбылысы қарастырылады. Тəжірибеде мынадай теориялық қатынас тексерілген:
| M z = -mm0 | (15.2) | ||||
| Мұндағы m0 | = | e0H | электронның Бор магнетоны, m – магниттік кванттық сан. | Бұл | |
| 2m0 c |
тəжірибеде х осінің бойымен таралатын бір валентті атомдар (сутегі, литий, күміс т.б.)
ағыны кернеулік векторы х осіне перпендикуляр z осінің бойымен бағытталған, біртекті емес магнит.
Z
Э 15.2 сурет. Бір валентті атомдардың магниттік моментін
|
Просмотров 1173 |
|
|
