Азақстан Республикасы Әділет министрлігі

1920 ж. ҚАКСРӘділетхалықкомиссариатыретіндеқұрылды. 1946 ж. 28 наурызда ҚазақКСР Әділетминистрлігіболыпқайтааталды. 1960 ж. 26 наурыздатаратылды. 1970 ж. 25 қыркүйектеқайтақұрылды. ^[1]

ҚРҮкіметінің 2001 ж. 30 қаңтардағықаулысымен ^[2]министрліктің Нашақорлыққажәнеесірткібизнесінеқарсыкүресжөніндегікомитеті құрылды. Министрліктуралыережегеқосымшаенгізілді: Нашақорлыққажәнеесірткібизнесінеқарсыкүресжөніндегікомитетіминистрлікведомстволарыныңқатарынаенгізілді.

Министрліктіңнегізгіміндеттерінеқосымшамыналаржатқызылды: есірткіқұралдары, психотротық заттар, прекурсорларайналымысаласындағықызметкемемлекеттікбақылаудыжүзегеасыру; мемлекеттікоргандарменөзгедеұйымдардыңесірткіқұралдары, психотроптықзаттар, прекурсорларайналымысаласындағы, сондай-ақнашақорлықпен есірткі бизнесінеқарсыкүресжөніндегіаймақтықкомиссиялардыңқызметінүйлестірудіжүзегеасыру; есірткіқұралдары, психотроптықзаттар, прекурсорларайналымыжәнеолардың заңсыз айналымыменолардытеріспайдалануғақарсыіс-әрекеттерсаласындағы халықаралық ынтымақтастықтыүйлестіружәнежүзегеасыру.

74. Қазақстан Республикасының прокуратурасы — Қазақстан Республикасының аумағындағы заңдардың, Қазақстан Республикасы Президенті жарлықтарының және өзге де нормативтік-құқықтық актілердің дәлме-дәл және біркелкі қолданылуын, жедел-іздестіру қызметінің, анықтау мен тергеудің, әкімшілік және атқару-орындаушылық іс жүргізудің заңдылығын жоғарыдан қадағалауды жүзеге асыратын мемлекеттік орган.

Прокуратура органдары төменгі прокурорларды жоғары тұрған прокурорларға қатаң бағындыратын бірыңғай орталықтандырылған жүйені құрайды. Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасын Парламент сенатының келісімімен қызметке бес жыл мерзімге Президент тағайындайтын Бас прокурор басқарады. Бас прокурордың ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайтын бірінші орынбасары және орынбасарлары болады.

Прокуратура органдары жүйесіне: Бас Прокуратура облыстардың прокуратуралары; республика астанасы мен республикалық маңызы бар қалалардың прокуратуралары; ауданаралық, аудандық, қалалық және оларға теңестірілген әскери және мамандандырылған прокуратуралар кіреді. Басқармалар мен бөлімдердің бастықтарын және олардың орынбасарларын, сондай-ақ аға көмекшілерін, айрықша тапсырмалар жөніндегі көмекшілерді, аға прокурорлар мен басқармалардың және бөлімдердің прокурорларын қызметке Республиканың Бас прокуроры тағайындайды және қызметінен босатады.

75.Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік органдары – Қазақстан Республикасының қауіпсіздігін қамтамасыз ететін жүйенің басым бөлігі болып табылатын және оларға берілген құзыреттің шегінде тұлға және қоғамның қауіпсіздігін, конституциялық құрылысты, мемлекет егемендігін, аумақтық тұтастықты, экономикалық, ғылыми-техникалық және елдің қорғаныс әлеуетін қамтамасыз етуге арналған Қазақстан Республикасының Президентіне тікелей бағынатын және есеп беретін арнайы мемлекеттік органдар.

Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік органдарының біртұтас жүйесін төмендегілер құрайды:

- Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитеті, оның құрамына кіретін департаменттер және өзге құрылымдық бөлімшелер;

- Ұлттық қауіпсіздік комитетінің облыстардағы, республикалық деңгейдегі қаланың және Республика елордасының аумақтық органдары мен оларға бағынатын қалалық және аудандық басқармалары (бөлімдер, бөлімшелер);

- қарсы барлау органдары, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің «Барлау» қызметі, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметі, арнайы мақсаттағы бөлімшелер, оқу орындары, ғылыми-зерттеу мекемелер және өзге ұйымдар.

76ҚР Үкіметінің 2001 ж. 28 желтоқсандағы қаулысымен[4] ҚР Әділет министрлігінің Қылмыстық іс-атқару жүйелері комитеті құрылды. Оған таратылған ҚР Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық іс-атқару жүйелері комитетінің мүлкін басқару жөніндегі функциялары мен өкілеттіктері берілді. Осыған сәйкес министрлік туралы ережеге өзгертулер енгізілді: Қ Р Ішкі істер министрлігінің ҚЫЛМЫСТЫҚ іс-атқару жүйелері комитеті министрлік ведомстволарының қатарынан шығарылды, сондай-ақ министрліктің негізгі функцияларынан ҚЫЛМЫСТЫҚ ісатқару жүйелері қызметін қамтамасыз ету функциялары шығарылды.

ҚР Үкіметінің 2002 ж. 22 мамырдағы қаулысымен[5] министрліктің Тыл департаменті таратылды.ҚР Президентінің 2002 ж. 28 тамыздағы Жарлығына[6] сәйкес ҚР Үкіметінің 2002 ж. 26 қыркүйектегі қаулысымен[7] министрліктің Ішкі әскерлер командашысының бас басқармасы министрліктің Ішкі әскерлер комитеті болып қайта ұйымдастырылды. Осыған сәйкес министрлік туралы ережеге оның тағы бір ведомствосы - Ішкі әскерлер комитеті бар екендігі көрсетілген өзгерту енгізілді.ҚР Үкіметінің 2005 ж. 22 маусымдағы қаулысымен[11] министрлік туралы жаңа ереже бекітілді. Министрлік ҚР Ішкі істер органдары жүйесін басқаруды, сондай-ақ заңнамада көзделген шектерде қылмыспен күрес, қоғамдық тәртіпті қорғау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласында салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын ҚР орталық атқарушы органы болып табылады. Министрліктің облыстарда, Астана және Алматы қалаларында, аудандарда, қалаларда, қалалардағы аудандарда және көлікте аумақтық органдары, сондай-ақ ведомстволары бар: Ішкі әскери комитеті және Есірткі бизнесімен күрес және есірткілердің айналымын бақылау жөніндегі комитеті. Министрліктің негізгі міндеттері қоғамдық тәртіп пен қоғамдық қауіпсіздікті қорғау, қылмыспен және есірткі бизнесімен күрес, есірткі және қару айналымын бақылауды қамтамасыз ету, азаматтар мен ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау болып табылады

ММ